Facitne televisio damne irreparabilia?
(exemplum disputationis)
“Quid solebamus agere antequam fuisset televisio?” Quam saepe audimus tales sententias! Jamdudum televisionem non novimus, jam autem oblivisci incipimus, qualis fuisset vita sine televisione. Antequam accipiamus “uno oculo monstrum” in domibus nostris, non videbatur tam difficile tempus terere. Urbanis fruebamur delectationibus, exempli gratia occupationibus privatis, vel hospitalitate amicorum. Exibamus domo et ibamus ad theatrum, circenses, contiones politicas, tabernas, imaginum moventium theatra... Legebamus libros, et audiebamus concentus. Omnia haec praeterita sunt. Totum otium nostrum nunc regetur a “capsa stultorum”. Post laborem currimus domum, edimus malam escam magna cum festinatione ut opportune programma quoddam videamus. Abdicavimus nos a pulchris mensis, et conviviis ubi narrabantur res actae diei. Pane farto contenti sumus et cerevisia, nisi impediunt, quominus programma spectemus. Monstrum requirit et accipit omnem animi attentionem. Si loquitur familiaris quidam, repente poscitur silentium...
argumenta contra televisionem:
- obliviscimur quae fecerimus ante televisionis adventum
- solebamus jucunde tempus terere
- otio fruebamur in delectationibus urbanis, theatro, conviviis, circensibus...
- legebamus libros et audiebamus musicam
- otium regitur a televisione
- currimus domum, male et celeriter edimus ut televisionem spectemus
- in silentio spectamus, nec cum familiaribus loquimur
- multae generationes subjectae sunt televisioni et alia negligant
- parentes prolem suam ponunt ante televisionem ut quieta sit
- juvenes vident multa turpia, violentia, sordida...
- televiso occupat multas mentis facultates quae utilius aliis rebus exerceri potuissent
- nimis multa sunt programmata, ex quibus multa mala sunt
- mundus vicus fit primitivus, ubi tantum valent verba et imagines
- passive fruimur, nec experimur res veras, dum alii laborant
- res veras amittimus et nescimus
- pigri fimus nec sedes linquere possumus
- televisio nos a vita vera removet
- dum in montibus aut in ripa maris versamur, televisionem non desideramus quia vitae beatae necessaria non est.
- televisio fit instrumentum ad res inutiles vendendas
argumenta pro televisione:
- nemo televisionem imponit. Nisi eam cupis, noli televisorium emere, aut id exstingue
- libere possumus delectationibus urbanis frui, et fruimur adhuc
- sola immoderatio nocet in televisione, quod verum est in omnibus rebus vitae
- stultum absurdumque est sibi reum videri quia televisionem spectamus
- gloriari quod televisionem non spectamus tam stultum est quam si gloriaremur quod libros non legimus
- si multa de mundo scire cupimus oportet televisionem spectare
- multa programmata sunt, bona eligere possumus
- pretio modico et continue accipimus nuntia et delectamenta
- multas praebet televisio oportunitates pro institutione puerorum
- cum televisione possumus adultos illiteratos instituere, aut linguas facile docere
- populus institui potest et certiorem fieri de democratia, libertate, rebus politicis, et omnibus rebus maximi momenti
- televisio concordiam dat mundo
- sunt catenae malae et bonae, non omnes praeconia fera vulgant
L.G. Alexander anglice scripsit Danielque Blanchard latine convertit